Il rapporto di Costanzo Preve con la Grecia è stato forte e profondo. Riportiamo qui di seguito un breve testo con cui gli amici Stelios Angoutoglou e Dimitri Paulidis hanno voluto rendergli omaggio nella ricorrenza della sua scomparsa.
Per Costanzo
Costanzo Preve era una persona adorabile ed un eccellente intellettuale. Aveva tante patrie perché era un vero internazionalista, nato e cresciuto in Italia ma insieme al suo paese natale amava i suoi vicini, i francesi e i greci, e anche tutto il resto del mondo. Le sei lingue che conosceva e parlava con disinvoltura lo aiutavano a servirsi dei più svariati modi espressivi per dimostrare, nel suo agire, che, in fondo, la terra è un piccolo paese e gli uomini, in questo microscopico angolo dell’universo, sono fratelli e, come tali, devono convivere. Si opponeva pertanto allo sfruttamento dell’uomo sull’uomo, all’oppressione e alle guerre, visti come scopo dell’esistenza umana.
La sua opera è assai prolifica, con una notevole mole di libri su argomenti e temi filosofici, politici, economici, sociali e specifiche problematiche nazionali. Il suo pensiero ampio e le sue idee spaziavano dalla storia all’evoluzione umana nelle differenti società.
Quando alcuni amici, impressionati dalla ricchezza delle sue conoscenze filosofiche, lo apostrofavano come “docente universitario”, lui puntualizzava di essere un professore di filosofia in un liceo e di avere, per questo, il privilegio di essere in stretto contatto con persone molto giovani, con le quali comunicava istintivamente e da cui raccoglieva nuova linfa per il suo pensiero. I suoi studi sono stati tradotti e letti in molte lingue proprio dai giovani.
Il nostro Costanzo è mancato troppo presto ma ci ha lasciato una eredità sconfinata di testi e di interventi nei vari congressi a cui ha partecipato. Possiamo così continuare a sentirlo vicino a noi.
Ma ci ha lasciato qualcosa di ancora più importante: uno stile di vita. Una vita piena di idee, di pensieri e soprattutto posizioni politiche volte al rispetto della ragione e della libertà, inevitabilmente contrapposte alla guerra e all’imperialismo.
Tutto ciò è emerso prepotentemente quando la Jugoslavia, durante il governo presieduto da Massimo D’Alema, veniva bombardata dagli aeroplani della NATO che decollavano dalla base italiana di Aviano.
In tutto questo oscuro periodo, Costanzo, il nostro caro amico filellenico, ha mantenuto una posizione stabile, decisamente opposta alla maggioranza dell’intellighenzia europea che trasformò i carnefici in vittime e accettò, senza protestare, la dissoluzione di un paese e il dramma del suo popolo.
Lo ricordiamo e onoriamo sentendolo sempre con noi, mentre partecipa alle nostre lotte, ci consiglia ed ispira.
Stelios Agoutoglou e Dimitris Pavlidis
Salonicco, 18 novembre 2020
Για τον Κοστάντσο
Ο Κοστάντσο Πρέβε ήταν ένα αξιαγάπητο πρόσωπο και έξοχος διανοούμενος . Είχε πολλές πατρίδες γιατί υπήρξε ένας πραγματικός διεθνιστής , γεννημένος και μεγαλωμένος στην Ιταλία αλλά μαζί με την γενέτειρα του αγάπησε τους γείτονες του, του Γάλλους και τους Έλληνες , γιατί αγάπαγε όλο τον κόσμο. Οι έξι γλώσσες που γνώριζε και μιλούσε πολύ καλά τον βοηθούσε να μαθαίνει κι από άλλες γλώσσες για να αποδείχνει στην πράξη πως όλος ο κόσμος είναι ένα μικρό χωριό και όλοι οι άνθρωποι σε αυτήν την μικροσκοπική γωνιά του σύμπαντος είναι αδέλφια και αδελφωμένοι πρέπει να συμβιώνουν . Όμως εναντιωνόταν σε αυτούς που είχαν την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, την καταπίεση και τους πολέμους ως σκοπό και προορισμό της ύπαρξης και της δράσης τους.
Υπήρξε πολυγραφότατος με δεκάδες βιβλία γύρω από φιλοσοφικά, ιδεολογικά , πολιτικά , οικονομικά, εθνικά, και άλλα θεωρητικά και κοινωνικά ζητήματα . Η σκέψη του ήταν απέραντη , οι ιδέες του πολυποίκιλες , απορρέουσες από την ιστορία , επέστρεφαν σε αυτήν και στην εξέλιξη της ανθρώπινης κοινωνίας.
Όταν κάποιοι φίλοι του εντυπωσιασμένοι από τον πλούτο των φιλοσοφικών του γνώσεων τον αποκαλούσαν πανεπιστημιακό καθηγητή , αυτός επέμενε να διευκρινίζει πως ήταν καθηγητής φιλοσοφίας σε Λύκειο και είχε το προνόμιο να έχει στενή σχέση με πολύ νέους ανθρώπους. Και πράγματι με αυτούς επικοινωνούσε πολύ καλά και αυτή ήταν η επιθυμία του γιατί ένιωθε πάντα νέος και πάντα κάτι νέο έφερνε η σκέψη του. Οι μελέτες του μεταφράστηκαν και διαβάστηκαν σε πολλές γλώσσες από νέους ανθρώπους.
Ο Κοστάντσο μας έφυγε νωρίς αλλά μας άφησε σπουδαίες παρακαταθήκες . Μας άφησε τα πολλά κείμενα του. Μας άφησε τις ζωντανές ομιλίες του που είναι καταγραμμένες και μπορούμε έτσι να τον νιώθουμε κοντά μας . Μας άφησε όμως κάτι ακόμα πιο σπουδαίο . Μια στάση ζωής. Μια ζωή γεμάτη ιδέες ,σκέψεις και προπαντός πολιτικές θέσεις που υπερασπίζονται το δίκιο και την ελευθερία που αντιμάχονται τον πόλεμο και μετατρέπονται σε ισχυρές αντιιμπεριαλιστικές αντιπολεμικές κραυγές . Αυτή η παρακαταθήκη φάνηκε και ακτινοβόλησε όταν βομβαρδίζονταν η Γιουγκοσλαβία από τις πολεμικά αεροπλάνα του ΝΑΤΟ τα οποία απογειώνονταν από το Αβιάνο και πρωθυπουργός της Ιταλίας ήταν ο Νταλέμα . Σε όλη αυτήν την σκοτεινή περίοδο διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας ο Κοστάντσο κράτησε μια σταθερή στάση και εναντιώθηκε στην πλειοψηφία της ευρωπαϊκής διανόησης που μετέτρεψε τους θύτες σε θύματα και δέχονταν αδιαμαρτύρητα την διάλυση μιας χώρας και την σκληρή δοκιμασία του λαού της . Τέτοιες σημαντικές παρακαταθήκες μας άφησε ο αγαπητός σύντροφος και φίλος , φιλέλληνες Κοντστάνσο Πρέβε.
Εμείς τον θυμόμαστε και τον τιμούμε νιώθοντας τον πάντα ανάμεσα μας , να συμμετέχει στους αγώνες μας, να μας συμβουλεύει και να μας εμπνέει.
Στέλιος Αγκούτογλου, Δημήτρης Παυλίδης
Θεσσαλονίκη 18/11/2020